Endüstriyel PC ile Ofis Tipi PC arasında ne gibi farklar vardır?
Endüstriyel Bilgisayar (kısaca IPC) ile ofislerimizde kullanmakta olduğumuz bilgisayarlar (kısaca PC’ler) arasında ne gibi farklar var? Neden IPC kullanıyoruz da standart ofis tipi PC’leri otomasyon projelerimizde kullanmıyoruz ya da kullanmamalıyız? Hissediyorum içimizden bazı meslektaşlarımızın “biz kullanıyoruz” dediklerini duyar gibi oldum…
Aslında IPC’ler ile PC’ler arasında bazı temel farklar mevcut, günün sonunda her ikisi de içlerinde koşan otomasyon yazılımlarını çalıştırabilirler, temel olarak buraya kadar hiçbir sorun yok. Ancak durum sahada kimi zaman tozlu kimi zaman aşırı sıcak kimi zaman titreşimli veya bunların harmanı olan bir ortam olduğunda değişiyor. Hatta artık otomasyon projelerinde motor sürücüleri gibi aydınlatma armatürlerinde kullanılan LED ışıkları gibi birçok harmonik üretecinin olduğunu da hesaba katarsak EMC konusunun da önem kazandığını ayrıca belirtmekte fayda vardır.
Tüm bu olumsuz koşullarda ve durmaksızın 7/24 çalışmak üzere tasarlanmış PLC’ler, motor sürücüleri, röleler, güç kaynakları vb. otomasyon ekipmanları gibi IPC’ler de tüm bu olumsuz saha koşullarında 7/24 prensibinde mümkün olduğunca uzun süreler hizmet vermeleri gerekmektedir. Bunun nedeni ise artık IPC’lerin sadece görselleştirme amaçlı değil aynı zamanda kontrol amaçlı olarak da kullanılmaya başlanmasıdır. Bu sebeple IPC ile kontrol edilen bir tesis veya bir makinenin tüm olumsuzluklara rağmen kesintisiz hizmet vermeye devam edebilir olmasıdır. Bu olumsuzluklar arasında yukarıda saydıklarıma ilaveten enerji kesintileri gibi beklenmedik durumlar veya gıda tesislerinde makinelerin hijyen amaçlı yıkanması gibi durumların da olması söz konusudur.
Dokunmatik Ekran Tipleri
IPC’lerin ekranları otomasyon sistemlerinde komut girişine imkan verecek şekilde genellikle dokunmatik olmaktadır. Dokunmatik ekranlar da temel olarak ikiye ayrılır, rezistif ve kapasitif. Sahada istem dışı komut girişleri nedeniyle iş kazalarının yaşanmasını önlemek amacıyla genellikle rezistif dokunmatik ekranları önermekteyiz ancak günümüz teknolojisinin geldiği noktada artık kapasitif ekranların daha yaygın olarak kullanılmaya başlandığını da söylemeliyiz. Teknoloji olarak kapasitif ekran ile 10 noktalı dokunma teknolojisi sayesinde çoklu dokunma, büyütme küçültme gibi birçok işlev gerçekleştirilebilmektedir. Rezistif ekran ile çoklu dokunma imkanı yoktur. Fiziksel olarak ekrana daha sert bastırmak gerekmektedir, adından da anlaşılacağı üzere LCD ekran ile dış yüzey arasında dirençlerden oluşan bir film tabaka mevcuttur ve parmak ile dokunulduğunda bu dirençler üzerinden ekran üzerinde nereye baskı yapıldığını hissetmek suretiyle imleç hareket etmekte ve verilen komut yerine getirilmektedir.
IPC ile PC arasında ne gibi farklar vardır?
IPC Giriş Çıkışları ve Veriyolları
IPC’ler aynı PC’ler gibi dış dünya ile haberleşmek üzere giriş çıkış birimleri ve haberleşme portlarına sahiptirler. Günümüzde yaygın olarak kullanılan VGA/HDMI görüntü çıkışı, USB 2.0/3.0 bağlantıları, RS232/422/485 haberleşme portları yanı sıra endüstriyel ortamda ihtiyaç duyulan dijital giriş çıkış birimlerini de IPC’ler sunabilmektedir. Ofis tipi PC’lerde artık seri port bulmak neredeyse imkansızdır. Ancak endüstride seri portun önemi çok büyüktür ve halen birçok uygulamada seri portlara ihtiyaç duyulmaktadır, örneğin basit bir barkod okuyucu seri porttan haberleşebilmektedir. IPC’ler genişleme imkanı da sunmaktadır, örneğin özel bir uygulamanız var ve endüstriyel bir haberleşme protokol kartına ihtiyaç duydunuz, IPC’lerin üzerinde bu tip kartların takılmasına imkan veren genişleme yuvaları mevcuttur. Bu sayede uygulamanıza özel bir IPC tasarlayabilirsiniz.
İşletim Sistemleri ve Yazılımlar
IPC’ler standart ofis tipi PC’ler gibi bir işletim sistemi yüklü olarak kullanılmaktadır. Endüstriyel uygulamaların birçoğu günümüzde ofis PC’lerimizde kullandığımız yazılımlar gibi yüksek sistem gereksinimlerine ihtiyaç duymaz. Yazılımların sahadaki otomasyon sistemlerine uyumluluğunun daha uzun süreli olmasının beklenmesi nedeniyle sık sık yenilenmezler, daha uzun test ve uyum süreçlerine ihtiyaç duyulur ve genellikle IPC dünyası PC dünyasını geriden takip eder. Bu yüzden halihazırda kullanılmakta olan ve en yaygın işletim sistemlerinin başında Windows 10 gelmektedir. Ancak halen eski sistemlerde Windows 7 versiyonu kullanmakta olan işletmeler vardır. IPC dünyasında yukarıda da bahsettiğimiz üzere yazılım destekleri PC dünyasına göre daha uzun sürmektedir, halihazırda Windows 7 desteği olan IPC’ler vardır, hatta ve hatta Windows XP desteği olan az da olsa model mevcuttur. PC dünyasında bu neredeyse imkansızdır. Windows dışında Linux tabanlı ve Android tabanlı IPC’ler de mevcuttur, Windows ile çalışabilen IPC’lerin neredeyse tamamı Linux altyapısını da destekler ancak Android işletim sistemi donanımsal olarak Windows işletim sistemi destekleyen IPC’lerden farklı olmak durumundadır. Android uygulamalarınız için özel olarak üretilen IPC’ler ürün gamımızda mevcuttur. Android işletim sistemi olarak da 6.0 versiyonundan 12.0 versiyonuna kadar tüm versiyonları destekleyen IPC’ler mevcuttur.
Özel Uygulamalar için IPC’ler
Bazı özel uygulamalar için tasarlanmış özel IPC’ler de mevcuttur. Örneğin tren uygulaması, EN 50155 sertifikasyonuna haiz IPC’ler üretilmektedir, bu sertifika tren (railway) endüstrisinde kullanılacak olan ekipmanların sahip olması gereken bir sertifikasyondur ve titreşim gibi araç üzerinde olması muhtemel sorunların yanı sıra IPC üzerindeki arayüzlerin tamamen M12 vb. konektörlü yapıda olmasını gerektiren bir standarttır. Bu standarda uygun IPC’ler özel olarak sipariş edilir ve tamamen uygulamanıza özel olarak tasarlanabilir (kasa rengi, özel logo vs.).
Sonuç olarak; IPC’lerin standart ofis tipi PC’lere kıyasla ne gibi farklılıkları olduğunu ve endüstriyel koşullarda çalışmak üzere tasarlanıp üretildiklerini ve uzun süre tedarik edilebilirliğinin ve sürdürülebilirliğinin artı özellikler olduğunu detaylı olarak anlatmaya çalıştım. Yazımı buraya kadar okuduysanız umarım artık endüstriyel uygulamalarda IPC kullanmanın gerekliliğini anlatabilmiş olduğumu düşünüyorum. Belirttiğim gibi fiyat konusunun da artık eskisi kadar uçurum düzeyinde yüksek olmaması uygulamalarınızda IPC’lerin entegre edilmelerini daha da kolay hale getirmektedir. Uzman satış ekibimizle sizlere IPC seçimi konusunda destek olabiliriz, yeter ki bize ulaşın…Saygılarımla.
